Tarihi Payas Beldesi’nde Mimar Sinan tarafından inşa edilen Külliyede restorasyon çalışmaları aslına uygun bir şekilde devam ediyor.
Restorasyonu yürüten yüklenici firma, titiz ve Bilim Kurulunun kontrolünde Külliyeyi adeta yeniden inşa ediyor. Günün koşullarına göre altyapı ve elektrik sistemleri yerleştiriliyor. Dökülen yerlerin sıvası aslına uygun malzemelerle yeniden onarılıyor.
Restorasyon çalışmasının yüklenici firma yetkilisi, 30’a yakın işçi, elektrik, su tesisatının yenilendiğini belirterek “31 Aralık 2012 tarihine kadar, taşlar örülecek, sıva yapılacak. Çalışmalar bilim kurulunun gösterdiği ve karar verdiği işleri, onların kontrolünde gerçekleştiriyoruz. Örneğin bir çalışma yapılıyor, önüne eski bir yapı çıktı, onu yapamıyoruz, bekliyoruz, bilim kurulu karar verilmediği için, ama ne zaman onlar karar verir şu şekilde iş yapılacak denir o zaman çalışmaya devam ediyoruz” diye konuştu.
Yüklenici firma yetkilisi, bilim kurulunun ayda bir gelip, her çalışmayı en ince ayrıntısına kadar incelediğini, gelmedikleri zaman elektronik ortamda mail yoluyla ne işlerin yapılacağı konusunda talimat vererek işlerin yürüdüğünü sözlerine ekledi.
İstanbul¬Halep-Şam-Hicaz yolu üzerinde yer alan bir 'menzil külliyesi' olarak inşa edilen Sokollu Mehmed Paşa Külliyesi, bu yol, buharlı gemilerin kullanılmaya başlandığı döneme kadar, Sürre Alayları'nın ve dolayısıyla Hicaz'a giden hacıların kullandığı güzergah idi.
Payas ayrıca ipek Yolu ile Halep'e gelen malların denize ulaştığı bir liman olarak, Kıbrıs ve Akdeniz ülkelerine sevk edildiği yerdi. Külliye, bu güzergahı kullanan hacı kervanları ile ticaret kervanlarının, limanın ve askeri birliklerin emniyetini sağlamak amacıyla, Sultan Selim II'nin saltanat döneminde (1566-1574) inşa edilmiş, bu yörelerin en büyük yapı kompleksi olduğu belirtiliyor. Külliyenin inşası ise 1574'de tamamlandığı kaydediliyor.