Dünya savaşından sonra Fransa mandasına giren Hatay'ın Türkiye'ye katılması için Fransa'ya 7 Milyon Frank ödendiği iddialarına Hataylı araştırmacı yazar Mehmet Tekin'den düzeltme geldi: “7 değil 35 milyon Frank ödedik”.
Dünya savaşından sonra Fransa mandasına giren Hatay'ın Türkiye'ye katılması için Fransa'ya 7 Milyon Frank ödendiği iddialarına Hataylı araştırmacı yazar Mehmet Tekin'den düzeltme geldi.
Konuyla ilgili bilgiler veren Araştırmacı Yazar Mehmet Tekin, Hatay'ın satın alınmadığını burada var olan malların karşılığında bir bedel ödendiğini söyledi.
Böyle bir belge elbet olacak
Hatay'ın 7 milyon Franka Türkiye'ye devredildiğine dair bir haberleri düzelten Tekin, “Tabi bu yanlış, ilk defa bir belge bulunduğun-dan bahsediliyor, böyle bir belge elbette olacak. Çünkü 23 Haziran 1939'da Türkiye ile Fransa arasında böyle bir anlaşma imzalanmıştır. Suriye denmesinin sebebi, Suriye Fransa'nın mandası durumundadır ve Suriye'yi Fransa temsil etmektedir. Fransa mandater olduğu için ve Hatay Suriye topraklarında olduğu için Fransa Hatay üzerinde de söz sahibidir” dedi.
Bağımsızlıktan sonra etkisi kalmadı
Hatay'ın 2 Eylül 1939'da bağımsız olmasından sonra Fransa'nın burada hiçbir etkisinin kalmadığını belirten Tekin, “Burada sembolik bir Fransız askeri birliği kalmıştır. Hatay devleti giderek etkilerini azaltmış ve gümrüklerini kapatmıştır. 23 haziran 1939 a kadar Türkiye Fransa ile görüşmüş ve Fransa Hatay üzerindeki mandaterlikten kaynaklanan haklarını ve yetkilerini Türkiye'ye devretmesi konusunda anlaşmışlardır. Yoksa zaten Hatay devlet olduğu için devretme diye bir şey yoktur” dedi.
Fransızlara söylendiği gibi 7 Milyon değil 35 Milyon Frank ödendiğini anlatan Tekin “Bu bahsi geçen 7 milyon 35 milyondan kalan son taksitti. Ödenen bu paralar Hatay için değil, Fransızlar zamanında yapılan binalar ve mülkler için mal sahiplerine yapılan ödemeleri oluşturuyor. Bu anlaşma 23 Haziran 1939 da imzalanmış ve Hatay'da kalan Fransız mülkleri için 35 milyon Frank ödenmesi diye bir kayıt konmuştur. Bunun şartları şunlardır, Fransız tabiiyetindeki ashabı hükmiyenin Hatay' da bulunan emval hukuk ve menafi ile aynı tabiiyetteki eşhası hakikiyenin emvali gayrimenkulesi 35 milyon frank mukabilinde tamamıyla Türk Hükümetine geçecektir. Yani resmi kişiliklerin ve kurumların yada kişilerin malları karşılığında mal satın alıyoruz. Devlet değil. Türkiye 35 milyon frankı ödemeyi taahhüt ediyor ve 3 milyonu protokolün yürürlüğe girişinden itibaren 30 gün içinde ödemeyi kabul ediyor. 25 milyon Frank gelecek 30 gün içinde Fransız hükümetinin emrinde bulundurulacaktır. Bu demektir ki 33 milyon o anda zaten ödenmiş, bu kalan 7 milyon ise gecikmeli olarak 1940 yılında ödenmiştir yani bu 7 milyon anlaşmanın bir parçasıdır, kesinlikle ayrı bir miktar değildir. Bu anlaşmayla devletin veya toprağın devredilmesi gibi bir şey yok, sadece hak sahiplerinin malları karşılığında verilen bir ücrettir.”dedi.
Prebisit söylemleri yanlış
Prebisit gibi söylemlerin kesinlikle yanlış olduğunu söyleyen Tekin; “burada prebisit diye hiçbir şey olmamıştır, çünkü Hatay devleti normal seçimle kurulmuş bir devlettir, ve meclis kararıyla anavatana katılmıştır” şeklinde konuştu.
Anlaşmanın altında dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ve Başbakanı Refik Saydam'ın imzalarının bulunmasının da normal olduğunu belirten Tekin “ elbette İnönü' nün imzası olacak, çünkü anlaşma İsmet İnönü zamanında yapılmış, ondan sonra olan anlaşmalar da İnönü'nün imzasının olması kadar doğal bir şey yoktur. Sonuçta Bakanlar Kurulu ve meclis kararıyla alınan bir anlaşmanın altında tabi ki de cumhurbaşkanı ve başbakanın imzaları olacaktır” diyerek imzaların normal olduğunun altını çizdi.